In één dag van de fruitvliegen af

Langzamerhand was hier een fruitvliegenplaag ontstaan. Iedere keer als ik het compost-emmertje opende kwamen ze me tegemoet. Ze zaten op de muur, op de ramen... Tijd voor actie.

Op internet vond ik iets dat eenvoudig uit te proberen was: doe een bodempje azijn in een glas met een drupje afwasmiddel. Dezelfde avond nog: geen fruitvlieg meer te bekennen!

Ook kombucha met een drup afwasmiddel werkte prima. Allemaal verzopen...

Bonen melkzuur inmaken - yummmm

Ik maak nog steeds met regelmaat melkzuur ingemaakte groenten en deze met boontjes, knoflook en dille is een favoriet. Groenten fermenteren of melkzuur inmaken is super simpel en het resultaat is gezond en lekker.

Ik heb boontjes, enkele kleine tuinbonen, een paar knoflookteentjes (heel) en wat bloem en blad van dille in een wat grotere glazen pot gedaan. Eerder had ik een ruime eetlepel zout in een liter heet water opgelost en af laten koelen. Dit goot ik de pot. Het is belangrijk dat de groentes onder water staan. Omdat ze de neiging hebben naar boven te drijven zette ik een kleinere pot als tegenwicht in de pot. Je hebt dus geen grote vaten nodig, het kan allemaal gewoon met glazen potten.

Eerder blancheerde ik de bonen om het fytinezuur eruit te halen. Nu deed ik ze er rauw in. Sandor Ellix Katz, schrijver van het geweldig inspirerende boek The Art of Fermentation zegt dat het fermentatieproces afrekent met het fytinezuur.

Binnen twee dagen begon het fermentatieproces en nu, vijf dagen later, staan de boontjes in de koelkast om na te rijpen. Waarschijnlijk beginnen we er over een week of twee, drie aan, maar ze kunnen nog zeker een paar maanden bewaard worden op deze manier.

Gefermenteerde groenten werken net als probiotica, maar zijn niet zo duur. En zelf eet ik liever 'pickles' dan pillen...

Bladstekken van begonia

Kamerplanten kopen? Nee, dat heb ik niet vaak gedaan. Als ik een plant zie, vraag ik me altijd af waarom ik geld zou uitgeven aan iets wat ik ook zelf zou kunnen stekken. Een tuincentrum is voor mij met name interessant om te kijken of er hier en daar stukje afgebroken plant liggen die ik zou kunnen gebruiken als stek. Ook breid ik mijn verzameling uit door vrienden om stekken te vragen en natuurlijk door mijn baby's uit te delen

Een paar weken geleden heb ik een viertal begonia blaadjes met een kort stukje steel in de grond gezet omdat ik daarover op internet had gelezen. Tot mijn verrassing begonnen er inderdaad kleine plantjes aan te groeien! Gisteren heb ik ze in vier aparte potjes gezet.

Nu nog mensen vinden om ze tzt aan weg te geven omdat mijn vensterbanken vol staan met kleine en grote plantenkinderen...

Kippenmuur - lekker verse groente en een heerlijk recept

Er groeit lekker veel kippenmuur (Stellaria media) op het moment! Naar het schijn groeit het over de hele aardbol. Het is één van de eerste salades die je kunt oogsten en de meest malse deze tijd van het jaar. Het is het grootste deel van het jaar te oogsten, maar in het midden van de zomer wordt het wat draderig. En, zoals de naam al suggereert: kippen zijn er dol op.

Als je niet zeker weet of je de juiste plant oogst, kijk dan eens goed naar de stengel. Je ziet dan als het goed is een enkele lijn met haartjes lopen, die na elk bladpaar aan de andere kant van de steel zit. Je kunt dat mooi zien op de foto.

Kippenmuur eet je meestal rauw. Het wordt vooral door de sla gemengd, maar wat weerhoudt je ervan om hem in je green smoothie te doen! Ik las dat je er ook een aardige pesto van kunt maken.

Maar het beste recept dat ik ken is dat van kippenmuur pakora's! We hebben het al een paar keer gemaakt tijdens mijn workshops en het is steeds een groot succes. Zeker omdat er geen eieren of tarwe aan te pas komen.

Chickweed pakora
Uit: Hedgerow – John Wright

Je hoeft niet al te precies te zijn met de ingrediënten, het gaat eigenlijk altijd wel goed.

100 gr kikkererwtenmeel
1 eetlepel kerriepoeder
½ theelepel bakpoeder
½ theelepel zout (of meer)
Ongeveer 120 ml water
50 gr kippenmuur, gewassen, gedroogd en grof gesneden
1 uitje
1 teen knoflook of een flinke handvol daslook
Olie om in te bakken

- Meng kikkererwtenmeel, kerrie, bakpoeder en zout
- Roer er genoeg water erdoorheen om het de constistentie van mosterd te geven
- Meng er dan de ui, knoflook en kippenmuur doorheen
- Verhit een laagje olie in een koekenpan met dikke bodem
- Doe er dan steeds een eetlepel van het pakora mengsel in, zodat het kleine pannenkoekjes worden. Druk ze met de bolle kant van de lepel iets plat.
- Laat ze zachtjes 5 minutes bakken en draai ze dan om.
- Bak ze ook de andere kant
- Laat ze dan uitdruipen op keukenpapier.

In de serie Rivercottage Bites is een filmpje te zien van John Wright, die dit recept maakt. Ik vind het overigens een geweldige serie!

Vier workshops in Findhorn komende maand

Ik organiseer hier op het moment vier workshops. Hier is wat informatie:

Come and connect to the abundance of the Winter season!

Craig Gibsone and Eveline Rodenburg invite you to four hands-on workshops around the theme of Winter that will renew your connection to seasonal preparations, to the land and to traditional herbal practices. We’ll be harvesting, gardening, preparing and cooking in Craig’s beautiful barrelhouse where the daily practice of permaculture is present all around.

Each workshop starts by walking around the garden looking at what can be harvested and what can be done this time of year. We might do the tiny first sowings under glass and prepare a dish with our harvest. Then - gathering around the warmth of the woodstove - we will make traditional remedies for coughs, colds, dry skin and other winter conditions.

Craig is an intuitive natural gardener and eco builder applying it in a happy chaotic way while constantly observing the interconnected nature of all things
Eveline is a naturopath and herbalist passionate about keeping the traditional knowledge of herbal medicine alive

Venue: Craig’s inspiring barrelhouse, kitchen and garden
Dates and time: January 12th, 19th and 26th, February 2nd from 11-4pm.
Cost: £ 25 per workshop, £ 90 for block of all four. You can book separate workshops.

For further information and to book your place: evelinerodenburg@gmail.com, call Eveline on 07553 695 620 or drop a note in the GO. Or simply talk to us!

Experiment (nog) niet geslaagd...

Afgelopen zondag schreef ik hier over mijn experiment om sap van rozenbottels te maken in de sappan of ontsapper. Het was geen succes...

Om te beginnen duurde het lang, wel een uur, voordat er een redelijke hoeveelheid sap was: een halve liter. Er zaten overigens geen haartjes in, dus dat was wel weer mooi.

Enfin, ik deed het sap in een pannetje en zette het op de elektrische pit die ik volgens mij uit had gedaan. Toen ging ik even naar de recycling om papier en glas weg te brengen. Daar ontmoette ik iemand, die me vertelde dat er een lijsterbes was met dikke bessen, waar de vogels al aan begonnen. Omdat ik van plan ben lijsterbessenwijn te maken, ging ik daar dus snel heen. Een tas vol bessen geoogst, en toen nog even naar de boutique, onze ruilplek voor goederen, boeken en kleding. Daar trof ik een bekende, die druk bezig was nieuwe spullen uit te sorteren. Of ik even kon helpen. Tuurlijk!

Om een lang verhaal kort te maken: na een uur kwam ik terug en zag mijn bungalow blauw van de rook. De pit had nog wél aangestaan: op vol. Alle sap was verkoold en het kostte me wel een uur om de pan schoon te maken en de geur van rook enigszins uit het huis te krijgen.

Dit jaar laat ik de rozenbottels maar even voor wat ze zijn.

Rozenbottels in de ontsapper: een experiment

Het is een prachtige herfstdag hier. De rozenbottels staarden me al een week aan. Maar wat een werk zijn ze! Ik heb geleerd dat je ze open moet snijden en de zaadjes eruit moet halen, omdat er haartjes inzitten die irriteren. Ik heb dat vorig jaar gedaan en was er uren mee zoet. Daardoor ben ik nu helemaal klaar voor een experiment!

Ik plukte een tas vol rozenbottels. Je wilt ze zacht, maar nog wel stevig en glimmend hebben. Ik gebruik de dikke, vlezige bottels van de Rosa rugosa. De kroontjes haalde ik eraf. Even afspoelen en dan hup, in de ontsapper.

Ontsapper?! Ja, dat is een geweldig iets. Het is een driedubbele pan. In het onderste gedeelte doe je water, dat je verhit tot het gaat koken en dus stoom geeft. De stoom komt in het bovenste gedeelte, waar het fruit zit. Door de stoom openen de cellen zich en stroomt het sap eruit. Dat komt in het middelste deel van de pan. Daar zit een slangetje aan vast. Het hete en gesteriliseerde sap kun je zo in een schone fles of pot laten stromen en afsluiten. Of in een pan doen er er gelei van maken. Of in een gistingsvat doen en er wijn van maken!

Wat ik nu wil uitvinden is, of de haartjes ook in het sap terechtkomen. Als dit niet gebeurt, maak ik gelei van het sap. Als er nog wel haartjes inzitten, zal ik het door een doek zeven. Werkt dat ook niet, dan maak ik wijn van dit sap. Zo houd ik al altijd iets lekkers aan over.

Ik ga nu terug naar mijn pan en laat jullie weten hoe het ging!